پرسش و پاسخ

هرگونه سوال در رابطه با شهرسازی ورشته شهر سازی دارید در بخش نظرات ذکر کنید تا در اسرع وقت پاسخ داده شود.

معرفی رشته شهرسازی

شهرسازی

شهرسازی علمی است که به بررسی همه ی تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فیزیکی یک شهر می‌پردازد و تلاش می‌کند که روابط موجود در یک شهر را در قالب نظامی هماهنگ، مدیریت و سازمان دهی کند و متخصص شهرسازی نیز کسی است که با مطالعه و بررسی روابط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم در شهر، برنامه ای بسامان و مطبوع برای یک شهر ارایه دهد. برنامه ای که تصویرگر سیمای شهر در آینده است.

ما واقعیتی بیرونی تحت عنوان شهرسازی نداریم، یعنی؛ هیچ دستگاه، واحد یا نهاد اجتماعی توان طراحی و ساخت پدیده ای به بزرگی شهر را ندارد. بنابراین کلمه ی شهرسازی از نظر مفهومی، معنا ندارد و ما معادل آن را نیز در زبان های خارجی نداریم و به جای آن از عنوان های برنامه ریزی شهری و طراحی شهری استفاده می‌کنیم. چرا که شهر را می‌توان برنامه ریزی یا بخش هایی از آن را طراحی کرد. یعنی، مدل فیزیکی آن را ایجاد کرد. اما کسی نمی تواند مسئولیت ساخت پدیده ی پیچیده ای مثل شهر را بر عهده بگیرد. به همین دلیل عنوان شهرسازی درست نیست و در شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم نیز نام این رشته برنامه ریزی شهری و منطقه ای است.

در این رشته حداقل شش محور اصلی وجود دارد که در برنامه ریزی و طراحی شهر سونوشت ساز است.

که عبارت اند از:

برنامه ریزی شهری:

که عمدتاً بر روی کاربری اراضی متمرکز است. یعنی؛ بررسی می‌کند که ما چگونه فضا و پهنه ی شهر را به فعالیت های مختلف اعم از صنعتی، تجاری و مسکونی اختصاص دهیم.

 

برنامه ریزی حمل و نقل- برنامه ریزی اقتصادی و اجتماعی:

چون در شهر تنها موضوع مورد بررسی فیزیک شهر نیست بلکه مسأله ی مهم، جامعه ی شهری و انسان هایی هستند که در این محیط زندگی می‌کنند. به عبارت دیگر برای اقشار مختلف که دارای امکانات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی هستند یا برای اقوام مختلفی که در مکان های مختلف یک شهر زندگی می‌کنند، باید برنامه ریزی شود.

 

برنامه ریزی شبکه های زیرساختی

مثل آب، برق و تلفن

 

برنامه ریزی محیط زیست:

که به بررسی خطرات محیط زیست مثل سیل و زلزله می‌پردازد و برای مقابله با این سوانح برنامه ریزی می‌کند و تأثیرات سوئی که انسان بر محیط زیست می‌گذارد و ظرفیت های محیطی را مطالعه می‌کند.

 

طراحی شهری:

که به طراحی سه بعدی شهر پرداخته و محور توجه آن مناسبات انسان با محیط فیزیکی خود است. در واقع در طراحی شهری انسان با تمام خصوصیات جسمی ، روحی و معنویش مطرح است و هدف آن نیز ارتقای کیفیت شهر است. ترکیب این شش دانش، متخصصان را قادر می‌کند که تمامیت پدیده ی شهر را مورد شناسایی قرار دهندو برای هدایت و کنترل توسعه ی آن تلاش کنند.

شهرسازی یک رشته ی چند بعدی و میان رشته ای است و دانشجوی این رشته درس های متعددی در زمینه ی جامعه شناسی شهری، اقتصاد شهری، برنامه ریزی شهری، توسعه ی شهری و طراحی شهری می‌گذراند و اطلاعات مورد نیاز را در زمینه ی ادارک فضای شهری، تشخیص نیازهای جمعیتی، امکانات برنامه ریزی و تنظیم کاربری‌ها بر اساس نیازها را در حد توسعه ی روستایی و شهرهای کوچک به دست می‌آورد.

 

توان مندی‌ها و ویژگی های لازم

دانشجوی رشته ی شهرسازی باید اطلاعات عمومی خوبی داشته باشد و در دانشگاه نیز بهاین اطلاعات عمق و وسعت بیشتری ببخشد. رشته ی شهرسازی نیاز به مطالعه ی زیاد، کارهای فیزیکی گسترده و برداشت های میدانی بسیاری دارد و به همین دلیل دانشجو باید وقت زیادی را به آن اختصاص دهد. هم چنین باید قدرت تحلیل بالایی داشته و در طراحی زبردست باشد. به خصوص دانشجویان رشته ی کارشناسی ارشد طراحی شهری که باید در طراحی توانا باشند. برای همین در آزمون کارشناسی ارشد این رشته، امتحان طراحی گرفته می‌شود. دانشجوی این رشته باید با طراحی و مفاهیم هنری مثل روان شناسی رنگ‌ها آشنا باشد و در عین حال به مفاهیم تکنیکی و اصول فنی کار مثل نقشه برداری، رسم فنی، پرسپکتیو، هندسه ی فضایی ، مدل سازی، ریاضی و مسایل انسانی و اجتماعی مثل مبانی جامعه شناسی علاقه مند باشد و بداند که در طی تحصیل باید کارهای تحقیقاتی و عملی بسیاری انجام دهد.

در سطح کارشناسی از دانشجوی شهرسازی انتظار می‌رود که دید هندسی و درک فضا داشته باشد و بتواند در طراحی، فضا را به صورت دوبعدی و سه بعدی تصویر کند. هم چنین باید در ریاضیات به ویژه آمار مسلط باشد چون جمع آوری و تحلیل اطلاعات تحقیقات این رشته، نیاز به آمار و تحلیل آماری دارد و در نهایت تسلط به زبان انگلیسی و آشنایی با کامپیوتر در دنیای امروز عامل مهمی در موفقیت یک دانشجو است.

واحد های کاردانی رشته شهرسازی

واحدهای عمومی:

معارف،فارسی،زبان عمومی،اخلاق،تربیت بدنی

دروس پایه:

ریاضی،فیزیک،آشناییبا کامپیوتر

دروس اصلی:

رسم فنی و نقشه کشی،مبانی معماری،محیط زیست،جغرافیای شهری،مبانی ترافیک شهری،طراحی شهری و منطقه ای،اقتصاد عمومی،نقشه برداری و عملیات،تاریخ وتحوله شهرو شهر نشینی،کاربرد کامپیوتر در شهرسازی،زبان فنی،جمعیت شناسی،تاسیسات شهری

دروس تخصصی:

حقوق شهری،کارگاه شهری،برنامه ریزی شهری،طراحی فنی معماری،بهداشت محیط،طراحی فضای سبز،مدیریت حوادث غیر متفرقه،کار آفرینی

بازار کار

این رشته هم اکنون در سطح جهانی دارای بازار کار فراوانی است و به علت نوپا بودن و همچنین به علت آن که دارای زمینه های کاری متفاوت و متنوعی است، هنوز بازار کار آن اشباع نشده است. به عنوان نمونه، کشور کانادا، بالاترین امتیاز را برای اشخاصی که دارای مدرک شهرسازی هستند، جهت مهاجرت و یا ادامه تحصیل، قائل است. توجه به این نکته حائز اهمیت است که تا ۵ سال پیش، این رشته تنها در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری وجود داشته است و به تازگی در مقطع کارشناسی نیز فعالیتهایی صورت گرفته است، بنابراین با بازار کار اشباع از نیروی کار مواجه نیستیم.
از آن جا که این فارغ التحصیلان علاوه بر تواناییهای یک مهندس شهرساز، از نظر علمی و نظری وپژوهشی در یک زمینه خاص، معلومات بیشتری دارند، بدین جهت کارایی بیشتری نیز دارند و از مطالب فراگرفته شده می توانند در زمینه های طراحی و محاسباتی دقیق و تخصصی تر و همچنین پژوهشی ، استفاده نمایند. این گونه فارغ التحصیلان ضمن آن که می توانند در تمام محلیهای جذب فارغ التحصیلان کارشناسی مشغول به کار گردند، مسوولیتهای بالاتر و سنگین تر علمی،پژوهشی و اجرایی را به عهده می گیرند. پس از پایان دوره دکترای تخصصی ، امکان همکاری در دانشگاهها و سایر مراکز علمی و پژوهشی به عنوان عضو هیات علمی برایشان میسر می گردد.
زمینه های کاری رشته شهرسازی در ایران بسیار متفاوت و متنوع است، در بخش دولتی، در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، شهرداریها، وزارت کشور، استانداریها و سایر ارگانهای وابسته به وزارت کشور، وزارت مسکن و شهرسازی و… و در بخش خصوصی، در شرکتهای مهندسین مشاور شهرسازی، معماری، برنامه ریزی منطقه ای و … . در ذیل به برخی از زمینه های کاری اشاره می شود:
۱) تهیه طرحهای شهری و منطقه ای(جامع، تفصیلی، ساختاری، شهرستان، هادی)
۲) مشاوره در امور شهری و منطقه ای به مدیران و مسئولان رده بالا.
۳) فعالیت در شهرداریها.
۴) فعالیت در استانداریها.
۵) فعالیت در وزارتخانه های مربوطه(مسکن و شهرسازی، راه و ترابری، کشور).
۶) نظارت بر ساختمانهایی با ارتفاع بیش از ۸ طبقه بر طبق قانون.
۷) انجام پروژه های محوطه سازی، تفکیک زمین، طراحی محله و …
۸) برنامه ریزی و طراحی شهرکهای گوناگون (مسکونی، صنعتی، تجاری)
۹) برنامه ریزی و طراحی شهرهای جدید.
۱۰) مکان یابی عناصر و کاربریهای گوناگون شهری.
۱۱) توانایی راه اندازی و استفاده از سیستم GIS.
۱۲) فعالیت گروهی با سایر تخصصها در پروژه های گوناگون.
۱۳) فعالیت در مشاوران خصوصی و نیمه خصوصی شهرسازی، معماری، راه و ساختمان، طراحی شهری، برنامه ریزی منطقه ای و….
۱۴) تدریس دانشگاهی (که امروزه به علت افزایش تعداد دانشگاهها و پذیرفته شدگان در این رشته، به شدت با کمبود استاد مواجه هستیم).
۱۵) استفاده از تخصص رشته های دیگر و این رشته بصورت توام و در نتیجه افزایش کارآیی و تاثیرگذاری (همانند استفاده مشترک از رشته عمران و شهرسازی که می تواند علاوه بر مسائل سازه و عمرانی، زمینه کاری در مباحثی همچون، مطالعه طرحهای بالادست، محوطه سازی، مسائل طراحی و … را فراهم آورد).

چرا مهندسی شهرسازی؟

● چرا مهندسی شهرسازی را انتخاب می کنیم ؟

▪ جون ترکیبی از ریاضیات ، هنر و علوم محیطی است.
▪ چون هیچ فارغ التحصیل مهندسی شهرسازی به دنبال کار نمی گردد.
▪ چون امکان گرفتن بورس تحصیلی برای اعزام به خارج از کشور وجود دارد.
▪ چون امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکترا در ایران وجود دارد.
▪ چون در دانشگاه شیراز در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ارایه می شود.
▪ چون باعث رشد خلاقیت ، نوآوری و مهارت فردی و گروهی می شود.

---

ادامه تحصیل در این رشته

● ادامه تحصیل 
زمینه ادامه تحصیلات در مقطع دکتری در این رشته، چه در خارج و چه در داخل و بویژه بورسیه از سازمانهای گوناگون وجود دارد. لازم به ذکر است که رشته شهرسازی در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در ایران دانشجو می پذیرد. در مقطع کارشناسی، نخستین گروه از دانشجویان رشته شهرسازی در سال ۱۳۸۲ فارغ التحصیل شدند. ولی در مقطع کارشناسی ارشد، این رشته از سابقه طولانی برخوردار است و در مقطع دکترا نیز تعدادی از دانشگاه های کشور شروع به فعالیت کرده اند و دانشجویانی نیز فارغ التحصیل شده اند.

درس های این رشته

● درس های مهم در این رشته 
ضرایب و عنوان درس های اختصاصی رشته ی شهر سازی در آزمون سراسری به شرح زیر است: ریاضیات:۴، فیزیک مکانیک:۴، شیمی:۱
برخی از دروس‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل عبارت اند از: شهرشناسی،‌ درک‌ و بیان‌ محیط‌ شهری‌، بوم‌شناسی‌ طبیعی‌ و ریاضیات‌ در شهرسازی‌، کارگاه‌ بیان‌ تصویری‌، کاربرد هندسه‌ در شهرسازی‌ ،زبان‌ تخصصی‌ .کاربرد نقشه‌برداری‌، کاربرد رایانه‌ در شهرسازی‌، تاریخ‌ و فرهنگ‌ شهرنشینی‌ جهان و ایران‌، آشنایی‌ با مبانی‌ معماری‌ وساختمان‌، مبانی‌ مهندسی‌ شبکه‌ حمل‌ و نقل‌، کارگاه‌ مهندسی‌ شبکه‌ حمل‌ و نقل‌‌، مبانی‌ مهندسی‌ تأسیسات‌ شهری‌، کارگاه‌ مهندسی‌ تأسیسات‌ شهری‌، طراحی‌ و کاربرد نظام‌ اطلاعات‌ ، آمار و روش‌های‌ کمی‌ ، آشنایی‌ با مصالح‌ و ساخت‌ ، جغرافیای‌ شهری‌ ، جامعه‌شناسی‌ شهری‌ ، اقتصاد شهری‌ ، کارگاه‌ مطالعات‌ شهری‌، مبانی‌ و روش‌های‌ برنامه‌ریزی‌ شهری‌ ، مبانی‌ و روش‌های‌ طراحی‌ شهری‌ ، کارگاه‌ برنامه‌ریزی‌ شهری‌، کارگاه‌ طراحی‌ شهری‌، مبانی‌ و روش‌های‌ برنامه‌ریزی‌ مسکن‌ ، کارگاه‌ برنامه‌ریزی‌ مسکن‌، کارگاه‌ طرح‌های‌ اجرایی‌ ، شناخت‌ فضاهای‌ شهری‌ ایران‌ ، روش‌ تحقیق‌ در شهرسازی‌ ، کارگاه‌ آماده‌ سازی‌ زمین‌، کارگاه‌ برداشت‌ کاربری‌ ، طرح‌ نهایی‌.

---

درس های رشته

● درس های رشته
۱    آشنایی با برنامه‌ریزی و طراحی محیط
۲    آشنایی با مبانی معماری و ساختمان
۳    آشنایی با مصالح و ساخت
۴    آشنایی با منظرسازی شهری
۵    آمار و روش‌های کمی در شهرسازی
۶    اقتصاد شهری
۷    انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن
۸    بلایا و س*****تگاه‌های انسانی
۹    بوم‌شناسی طبیعی و انسانی
۱۰    تاریخ اسلام
۱۱    تاریخ و فرهنگ شهرنشینی جهان
۱۲    تربیت بدنی ۲
۱۳    جامعه شناسی شهری
۱۴    جغرافیای شهری
۱۵    حقوق و قوانین شهری
۱۶    درآمدی بر شهرشناسی
۱۷    درک و بیان محیط شهری
۱۸    روش تحقیق در شهرسازی
۱۹    زبان تخصصی
۲۰    زبان خارجی
۲۱    سمینار شهرسازی
۲۲    شناخت فضاهای شهری ایران
۲۳    طراحی و کاربرد نظام اطلاعات
۲۴    طرح نهائی
۲۵    علم و هنر شهرسازی
۲۶    فارسی
۲۷    مبانی اقتصاد
۲۸    مبانی جامعه‌شناسی
۲۹    مبانی جغرافیا
۳۰    مبانی مهندسی تاسیسات شهری
۳۱    مبانی مهندسی شبکه حمل و نقل
۳۲    مبانی و روشهای برنامه ریزی مسکن
۳۳    مبانی و روشهای برنامه‌ریزی شهری
۳۴    مبانی و روشهای طراحی شهری
۳۵    متون اسلامی (آموزش زبان عربی)
۳۶    مدیریت و سازمان اجرایی شهری
۳۷    معارف اسلامی ۲
۳۸    کاربرد رایانه در شهرسازی
۳۹    کاربرد ریاضیات در شهرسازی
۴۰    کاربرد نقشه‌برداری در شهرسازی
۴۱    کاربرد هندسه در شهرسازی
۴۲    کارگاه آماده‌سازی زمین
۴۳    کارگاه برداشت کالبدی
۴۴    کارگاه برنامه‌ریزی شهری (کاربری زمین)
۴۵    کارگاه برنامه‌ریزی مسکن
۴۶    کارگاه بیان تصویری ۱
۴۷    کارگاه بیان تصویری ۲
۴۸    کارگاه طراحی شهری
۴۹    کارگاه طرحهای اجرایی
۵۰    کارگاه مطالعات شهری
۵۱    کارگاه مهندسی تاسیسات شهری
۵۲    کارگاه مهندسی شبکه حل و نقل

استراتژی توسعه شهری CDS چیست؟

فرایند تهیه چشم انداز بلند مدت یک شهر که بر اساس آن بر نامه اقدام (Action Plan) کوتاه مدت تهیه میشود 

اهداف CDS :
اهداف CDSکه باید درتمامی مراحل تهیه و اجراء آن مد نظر باشند عبارتند از :
· دستیابی به مدیریت و حاکمیت شهری بهبود یافته
· دستیابی به رشد اقتصادی و اشتغال فزاینده
· کاهش فقر و تداوم آن
اصول CDS :
بانک جهانی شهرهای پایدار را شهرهائی میداند که:
- قابل زندگی هستند(Livable)
- رقابتی هستندCompetitive))
- بانکی هستند(Bankable)
- خوب مدیریت و اداره میشوند (Well managed and well governed)
اصول فوق چهار رکن اساسی CDS را تشکیل میدهند که بشرح زیر توضیح داده میشوند:
- قابل زندگی بودن (Livability)
شهری قابل زندگی است که در آن همه ساکنین از فرصتهای یکسان برای مشارکت و بهره مندی از زندگی اقتصادی و سیاسی شهر برخوردار باشند
رقابتی بودن (Competitiveness)
- شهرهای رقابتی شهرهایی هستند که اقتصاد قوی با رشد اشتغال، در آمد و سرمایه گذاری همه جانبه دارند.
- لازمه توسعه کارآمد شهری فراهم آوردن شرایط مناسب برای افزایش بهره وری افراد و مؤسسات است.
- در شهرهای رقابتی، تولید، سرمایه گذاری، اشتغال و تجارت به شکل پویا و در اراتباط با فرصت های بازار شکل می گیرند
قابل بانکی بودن (Bankability)
شهرهای بانکی شهرهائی هستند که دارای سیستم مالیه شهری کار آمد در استفاده از منابع در آمدی و هزینه ای خود هستند.
مدیریت و حاکمیت خوب شهری (Good urban management and Governance)
- حاکمیت شهری به استفاده از قدرت برای اداره توسعه اجتماعی و اقتصادی شهر گفته میشود. عناصر حاکمیت خوب شهری عبارتند از:
- حساب پس دهی (Accountability)
- شفافیت (Transparency)
- اصل رقابت (Contestability)
عناصر اصلی CDS :
اجزاء CDS با توجه به شرایط و ویژگیهای هرشهراغلب تغییر می یابند. لیکن ، 3عنصراصلی آن عبارتند از :
1. طراحی و ارزیابی ( تشکیلات سازمانی برای فرآیند و ارزیابی و ضعیت شهر ( وضع موجود ))
2. چشم انداز و استراتژی ( تنظیم چشم انداز بلند مدت و تعیین استراتژیها )
3. اجراءو نظارت ( اجراء برنامه عمل، نهادینه کردن فرآیند CDS و نظارت بر آن، مرور بر استراتژیها) 

شهر چیست؟انواع شهر ها و ویژگی های آن

در تعریف شهر اتفاق نظری وجود ندارد و در تعاریف بیان شده بر مواردی نظیر تعداد جمعیت، نوع فعالیت های اقتصادی، حوزه اداری و موارد دیگری اشاره شده است لیکن در بعد جهانی برای شناخت شهر از روستا بیشتر بر تعداد جمعیت تاکید شده است..

با توجه به کم وکاستیهای مربوط به تعاریف شهر، تاکید بر نقش شهر (نوع کارکرد) بهتر ما را در شناخت شهر و تمایز قائل شدن بین آن و روستا هدایت می کند. بدین معنی که در شهر ها نقشهایی وجود دارد که روستاها فاقد آن هستند. بنابراین در شناخت شهر به دو کارکرد بیشتر توجه می شود؛ یکی اینکه شهرها کارکرد غیر کشاورزی دارند و دوم اینکه اغلب شهر ها به تولید کالا و بیش از آن به مبادله کالا می پردازند؛ یعنی اینکه فعالیت های غیر کشاورزی بر اقتصاد شهر غلبه دارد..

با توجه به موارد ذکر شده، در برخی کشورها در شناخت شهر از روستا کارکردهای اقتصادی به همراه میزان جمعیت اساس کار قرار می گیرد. بنابراین تاکید بر یک عامل در شناخت شهر کفایت نمیکند..

در طول تاریخ شناخت شهر از طریق کارکرد آن از اعتبار سیاسی و حکومتی برخوردار بوده است بویژه که از ابتدای پیدایش شهرها، شهر با نقشهای اداری-سیاسی و مذهبی شناخته می شد بنابراین اولین شهرها دارای نقش اداری-سیاسی بوده اند. لیکن امروز، شهرها دارای کارکردهای متنوعی بویژهکارکردهای اقتصادی-صنعتی و خدماتی-خدمات رسانی می باشند..

با توجه به توضیحات بالا، آیا می توان گفت که خوب شهرها می توانند در اندازه های گوناگون شکل بگیرند؛ کوچک، متوسط، بزرگ و بسیار بزرگ؟ بله این درست است لیکن بطور علمی ما چه انواعی از شهرها را داریم؟ شهر، شهرک، متروپلیس یا مادر شهر، مگالاپلیس یا کلان شهرها کدامند و دارای چه ویژگیهایی هستند؟

از دو جنبه می توان به انواع شهر ها پرداخت. یکی از بعد کارکردی (فعالیت و نقش) و دیگر از بعد اندازه ( کوچک و بزرگ بودن)، از نظر اولبا توجه به نوع فعالیت شهرها، به دسته بندی کلی شهر ها می پردازیم و از نظر دوم تقسیم بندی معمولا با توجه به جمعیت شهر انجام می شود. البته جمعیت شهر خود تا حدودی بیانگر تنوع و تعداد فعالیت های حاکم بر شهر و همچنین حیطه نفوذ و وسعت شهر خواهد بود.

الف- کارکرد و نقش؛ تقسیم بندی شهرها با توجه به محیط بوجود آمده بر اساس فعالیتی که سایر فعالیت های شهر را تحت شعاع خود قرار داده و شهر بر اساس آن نوع فعالیت خاص شناخته می شود: مانند شهرهای فستیوال و کنگره ای، شهرهای فرهنگی، شهرهای مذهبی و زیارتگاهی، شهرهای درمانی و آسایشگاهی، برف شهرها، شهرهای بازنشستگان، شهرهای صنعتی، شهرهای تجاری، شهرهای اداری-سیاسی، شهرهای صنعتی-خدماتی و ... .

بنابراین در این دیدگاه شهر ها بر نوع فعالیت غالب طبقه بندی می شوند که هر شهر با توجه به فعالیت و کشش جمعیتی خود، اندازه و وسعت خاص خود را خواهد داشت.

ب- اندازه و وسعت: در این دیدگاه عامل جمعیت در تقسیم بندی شهر ها نقش مهمی را بازی می کند چرا که در این دیدگاه شهر ها از کوچکترین به بزرگترین تقسیم بندی می شوند و شهر کوچک یا بزرگ در وهله اول بیانگر جمعیت کم یا زیاد خود می باشد. که البته این جمعیت خود بیانگر سطح فعالیتها، حیطه نفوذ شهر و ... می باشد. البته در تعریف سطح جمعیتی و مرز تعریف شده بین انواع شهرها توافق کلی وجود ندارد. بطور مثال حداقل جمعیت برای شهر محسوب شدن در ژاپن ۳۰۰۰۰ نفر، در نروژ، ایسلند، و سوئد ۲۰۰۰ نفر، در نیجریه ۲۰۰۰۰ نفر و در ایران در حال حاضر ۱۰۰۰۰ نفر می باشد.

خوب در اینجا با توجه به شرایط کشورمان انواع شهر ها را با توجه با اندازه آن بیان می کنیم.

1(بازار شهر)؛ ۱۰-۵ هزار نفر جمعیت. ( عملکرد: دهستانی))

2( روستا-شهر)؛ ۲۵-۱۰ هزار نفر جمعیت. ( عملکرد: بخش)

3(شهر کوچک)؛ ۵۰-۲۵ هزار نفر جمعیت. ( عملکرد: شهرستان))

4(شهر متوسط کوچک)؛ ۱۰۰-۵۰ هزار نفر جمعیت. ( عملکرد: شهرستان))

5( شهر متوسط)؛ ۲۵۰-۱۰۰ هزار نفر جمعیت. ( عملکرد: ناحیه ای)

6(شهر بزرگ میانی)؛ ۵۰۰-۲۵۰ هزار نفر جمعیت. ( عملکرد: استانی))

7( شهر بزرگ)؛ ۱۰۰۰-۵۰۰ ؛ هزار نفر جمعیت. ( عملکرد: منطقه ای)

8(کلان شهر) (متروپل)؛ ۵/۲-۱ میلیون نفر جمعیت. ( عملکرد: کلان منطقه ای))

9( کلان شهر) (متروپل ملی)؛ ۵/۲ میلیون نفر جمعیت و بیشتر.( عملکرد: ملی)

تاریخچه شهرنشینی و شهرسازی

1- کوچ نشینی بر مبنای صید و شکار

2- کوچ نشینی بر مبنای زندگی شبانی

3- کوچ نشینی بر مبنای ییلاق و قشلاق

4- کوچ نشینی بر مبنای کشاورزی ابتدائی

5- یکجانشینی بر مبنای کشاورزی و به گزینی مواد کشاورزی

شهر چیست ؟

شهر مجموعه‌ای از ترکیب عوامل طبیعی، اجتماعی و محیط های ساخته شده توسط انسان است که در آن جمعیت ساکن متمرکز شده است. جمعیت در این مجموعه به طور منظمی درآمده و آداب و رسومی را برای خود ابداع کرده است.

تعاریف مختلف شهری :1- تعریف عددی2- تعریف تاریخی3- تعریف حقوقی

1- تعریف عددی :

مرکزی از اجتماع نفوس که در نقطه‌ای گرد آمده و تراکم و انبوهی جمعیت در آن از حد معینی پایین تر نباشد. بر این اساس در بیشتر ممالک حد جمعیت شهر 2500 نفر است.

2- تعریف تاریخی :

برخی از علما معتقدند ، که مراکزی که از قدیم نام شهر به آن اطلاق شده است، به عنوان شهر شناخته می شوند.

3- تعریف حقوق :

در دوره‌های گذشته، شهرها دارای امتیازاتی بودند، که در روستاها نبود. مانند حق داشتن بازار و خدمات نظامی .

عوامل پیدایش شهرها

1- مازاد تولید محصولات کشاورزی

2- توسعه شبکه راهها و تمایل بشر به ایجاد یک زندگی دسته جمعی

3- توسعه مبادلات کالا و پیشرفت های تاریخی

4- عوامل طبیعی مانند وجود آب، مساعدت زمین و خاک

عوامل گسترش شهرها :

1- تحول در حمل و نقل و سرعت مبادلات .

2- پیدایش تخصص و تقسیم کار

3- ازدیاد جمعیت

4- توسعه مهاجرت ها

5- تمرکز صنعت و مهاجرت

6- توسعه مراودات اقصادی

7- بالا رفتن سطح درآمد

8- تنوع در مشاغل

9- پیدایش و گسترش وسایل ارتباط جمعی

شهرسازی چیست ؟

مجموعه روشها و تدابیری که متخصصین امور شهری بوسیله آن شهرها را بهتر می سازند به شهرسازی یا علم تنیسق شهرها شهرت دارد.

از دیدگاه دیگر ، شهرسازی عبارتست از مطالعه، طرح ریزی و توسعه شهرها با در نظر گرفتن احتیاجات اجتماعی و اقتصادی .

تاریخچه و خاستگاه شهرسازی :

1- لوکوربوزیه معتقد است : « آغاز شهرسازی معاصر به پایان قرن هفدهم، زیالی لوئی چهاردهم است و او را نخستین شهرساز دنیای غرب بعد از تمدن روم می داند »

2- زیگفرید معتقد است : «آغاز شهرسازی معاصر به سالهای آخرین قرن شانزدهم بر می‌گردد. یعنی– دوره پاپی سیکستوس پنجم – که وی را اولین شهرساز مدرن می داند.

3- زیرلو معتقد است : «نظام جدید خانه‌سازی در حومه‌ها که امکان جرایی یک نفر از همسایه‌اش را میسر می سازد، ترجمان تجملی خانه‌های بشر اولیه است.

در ادامه ی همین تحقیق در قسمت «تحولات شهرسازی» به صورت مفصل وجامع تری به این موضوع خواهیم پرداخت .

وظایف شهرسازی :

1- طرح و تنظیم نقشه‌های جدید

2- توزیع صحیح تأسیسات شهری و برنامه‌ریزی جهت حمل و نقل شهری

3- بسط روابط اجتماعی و اقتصادی

4- ایجاد محیط‌های راحت و سالم

5- کاستن از اثرات سوء زندگی شهری

 

شهر ساز کیست ؟

در حقیقت شهرسازی یا طرح و برنامه‌ریزی شهری عبارت از دو پدیده محیط و انسان هستند، که در کنار هم جوامع زیستی را به وجود آورده اند.

شهرساز به ایجاد رابطه‌ای منطقی بین انسان و محیط زیست مبادرت می کند.

امروزه متخصصین شهرسازی در زمینه مسائل شهرسازی، در دو رشته اصلی برنامه‌ریزی شهری (Urban planning) و طرح ریزی شهر (Urban Design) ایفای نقش می‌پردازند.